Werkpaard blijft lang onmisbaar

Er zijn al trekkers, een heleboel zelfs, maar het paard verdwijnt zomaar niet. Het wordt nog voor allerlei werkzaamheden ingezet, al laten de statistieken onverbiddelijk zien dat het een aflopende zaak is. In 1930 telt Nederland 253.000 volwassen paarden- en pony’s, waarvan de meeste worden ingezet voor boerenwerk. In het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog is het aantal dramatisch gedaald tot 213.000. Dit als gevolg van de vorderingen door de Duitsers.

Een boer met paard en wagen in 1962. Op dat moment zijn er op boerderijen nog meer werkpaarden dan trekkers. Een jaar later is het andersom. – Foto: Misset

De eerste jaren na de bevrijding stijgt het aantal paarden weer enigszins, om vanaf 1948 sterk af te nemen. De daling zet voort tot begin jaren tachtig. Dan zijn er nog 59.000 paarden en pony’s in Nederland. De stijging die zich hierna voordoet, is toe te schrijven aan het gebruik van paarden als plezierdier. De werkfunctie voor de landbouw is dan allang vervallen.

Ergens rond 1963 wordt het aantal werkpaarden ingehaald door trekkers. Toch is het paard niet ineens overal verdwenen. Veel boeren houden na de aanschaf van een trekker ook hun paard aan. De trekker van toen is namelijk nog niet zo verfijnd als die van nu. Voor sommige werkzaamheden, zoals ineggen van zaaizaad, wordt hij te lomp geacht. Dan komt het paard weer even van stal.