‘Randen aanplanten met stekjes eucalyptus’

In Brazilië staat de landbouw op kleinere bedrijven nog veelal in de kinderschoenen. Momenteel wordt er onderzoek gedaan naar de integratie van verschillende teelten die elkaar kunnen versterken. Hierdoor worden bedrijven minder afhankelijk van één enkele inkomstenstroom. De agrarische ondernemingen worden door onderzoeksbedrijven zoals ‘Embrapa’ bijgestaan door middel van onderzoek en advies.

Door het gunstige klimaat is het in Brazilië mogelijk om meerdere teelten per jaar, per perceel te verbouwen. Hierbij is het zaak om de tweede teelt in te zaaien voor het einde van het regenseizoen (november tot en met maart), zodat het gewas voldoende vocht krijgt om te ontkiemen en ontwikkelen. Meestal wordt gekozen voor soja, omdat dit het meest winstgevende gewas is. Vervolgens wordt er afgesloten met sorghum, mais of graan.

Om de grond beter te benutten, planten boeren naast mais en gras bijvoorbeeld eucalyptus aan. Het hout is bruiikbaar voor onder andere meubels en palen. – Foto: Rick Baats

Met behulp van nieuwe inzichten is het mogelijk om andere teelten toe te voegen aan het teeltplan, en zodoende de grond beter en langer te benutten. Als eerst worden perceelranden aangeplant met eucalyptusbomen. De ruimte tussen de stekken (afhankelijk van de gebruikte machines) wordt in de eerste jaren benut door de teelt van soja. Na de oogst wordt, zonder behulp van verdere bewerkingen, gras en mais tegelijk ingezaaid. Dit zogenaamde ‘no-till-systeem’ zorgt ervoor dat plantenresten beter worden verteerd, omdat het bodemleven en de grond minder gevoelig zijn voor erosie. De mais ontwikkelt zich sneller dan het gras, waardoor het geen hinder ondervindt. Daarnaast is de onkruiddruk lager, waardoor er minder gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Bij de oogst worden de maisplanten net onder de kolf gedorst en wordt het gras door middel van weidegang benut.

Wanneer de rijen eucalyptussen van oost naar west worden geplant, kan de schaduwval op de gewassen worden beperkt, maar biedt het toch voldoende bescherming voor het vee. Het hout van de eucalyptusbomen kan gebruikt worden voor weipalen, planken en houtskool (ongeveer zeven jaar oud) of meubels (ongeveer twaalf jaar oud). Wanneer de bomen worden geoogst kunnen ze tot drie keer opnieuw uitschieten.

‘CO2-neutraal’ vleeskleurmerk

Als verschillende teelten juist op elkaar worden afgestemd is het mogelijk om de grond beter en efficiënter te gebruiken. Met het aanplanten van de bomen wordt CO2 gebonden in het organische materiaal. Er wordt momenteel nagedacht over het opzetten van een ‘CO2-neutraal’ vleeskeurmerk. De runderen benutten de grond in een periode waarin het anders braak zou liggen. Daarnaast is de beweiding positief voor het bodemleven. De Zebu-runderen die worden ingezet voor de beweiding worden momenteel ingekruist met Angus voor een betere bespiering.