Mijn verandering: opnieuw boer geworden

Riny Bolk was altijd regulier boer. Sinds 1980 molk hij 45 MRIJ-koeien en hield daarbij 60 fokzeugen. Met 15 hectare eigen grond kreeg hij echter het advies om te kiezen voor óf koeien óf varkens. Het werden varkens. In 1998 stopte hij met koeien om in deze tak verder te gaan. Maar door de slechte prijzen van de varkens was doorgaan uiteindelijk geen optie meer. “In 1999 zijn we fokschapen gaan houden, 150 stuks. Ook ging ik er als zzp’er bij werken.”

Brandrode koeien

Via via kwam hij in 2001 in contact met het Geldersch Landschap. “Zij hadden Brandrode koeien en zochten voor 16 dieren stalling voor de winter.” Zo maakte de familie Bolk kennis met dit ras. Van 2002 tot en met 2014 verzorgde Riny, tegen vergoeding, de Brandroden van het Geldersch Landschap. Vanaf 2014 hebben ze een constructie opgezet. “Ik pachtte grond van hen en nam een deel van de koeien over, een ander deel van de dieren kreeg ik in bruikleen. Toen hebben we ons ook aangemeld bij Skal omdat we om wilden schakelen naar biologisch.”
Artikel gaat verder onder de foto.

Riny (64) en zijn dochter Annelies (32) Bolk houden in Batenburg (Gld.) een koppel van 160 Brandrode runderen. 42 koeien worden gemolken, 15 zijn zoogkoeien met kalveren, de rest is jongvee. Foto: Jan Willem Schouten

Bedrijfsopvolging

En zo werd Riny weer boer. Samen met zijn dochter en opvolger Annelies vormde hij een vof. Het bleef niet bij deze verandering. “We hadden al snel door dat we met alleen ossen en zoogkoeien houden, niet genoeg zouden verdienen. Dus besloten we om een deel van de koeien te gaan melken. Dat was nogal een uitdaging, want de Brandrode is weliswaar een dubbeldoelras, maar er is niet gefokt op melk.”

Starten met melken

Niettemin wilden ze het avontuur aangaan. In oktober 2015 startten ze met melken. “Het was best lastig, ik liep tegen allemaal regels aan die veranderd waren sinds ik gestopt was. Ook gericht fokken op melkgift viel niet mee, bij de ki staan nou eenmaal geen Brandrode stieren.” Daarom kruisen Riny en Annelies nu de MRIJ-stier Landschot in. “Dat kan, want Brandroden zijn de voorlopers geweest van MRIJ. We letten wel op weinig aftekening zodat je geen Brandroden met witte vlekken krijgt.”

Melkgift gemiddeld 4.800 liter

Terwijl Riny vroeger fanatiek was op een hoge melkproductie, is de gemiddelde melkgift nu 4.800 liter per koe per jaar, veel minder dan van een ‘gangbare’ melkkoe. Vader en dochter zitten er niet mee, de kosten zijn immers ook een stuk lager.

“Afkalven gaat vanzelf, we gebruiken bijna geen antibiotica, eigenlijk gaat alles een beetje makkelijker.” Maar moeilijk is het soms ook. “De kwaliteit van kuilgras uit natuurgebieden is soms minder, dat merk je in de liters, die liggen dan ook lager in getal.”

Fosfaatreductieplan

Een ander punt van zorg is het fosfaatreductieplan. “Toen wij begonnen met melken, hadden we evenveel mannelijk als vrouwelijk vee. Maar mannelijk vee telt niet mee voor de rechten. Hoe het precies uit gaat pakken, weten we niet. We hebben nu alles bij elkaar 160 dieren en moeten er wat inleveren. Maar hoeveel? Het wordt nog spannend.” Hij vindt het wel zuur want met 135 hectare in gebruik werken ze enorm extensief.

Plezier in het werk

Het is echter lang geleden dat Rini van zulke dingen wakker lag. “Vroeger maakte ik me overal druk om, nu niet meer. Ik heb geleerd dat dat toch niet helpt.” Wat de omschakeling hem nog meer gebracht heeft? “Ik werk met meer plezier dan ooit. Een late maaidatum is bijvoorbeeld helemaal niet erg. Ik zie de vogels, de natuur en geen dag is hetzelfde. Laatst had een koe in het veld gekalfd. We reden erheen met de veekar en haalden koe en kalf op. Dat was nog eens leuk thuiskomen. En als ik mensen eindeloos foto’s zie maken van onze koeien en kalfjes, dan zijn we hartstikke trots.”