Foto's: Anton Dingemanse AkkerbouwFoto

Betere zaadkwaliteit door optisch sorteren

Om de zaadkwaliteit van hun zaadvaste uienrassen te verbeteren, sorteert Hoza het uitgangsmateriaal met een optische sorteermachine. Deze kijkt dwars door de ui.

De uien gaan vervolgens de eerste unit met cameradetectie in, waar de uien op uiterlijk en grootte worden beoordeeld.

De gesorteerde uien worden in big bags klaar gezet voor transport naar Zuid-Frankrijk. Hier worden de uien vanaf januari tot eind maart uitgeplant voor de zaadteelt. Hoza heeft nu vijf gele en twee rode rassen in de portefeuille.

Op een touchscreen kan de status van het proces worden afgelezen en per onderdeel worden aangepast.

Zes camera's, voor beide lijnen elk drie, in deze unit fotograferen tegelijkertijd elke ui afzonderlijk en maken zo een beeld van het bovenliggende zichtbare deel van de ui.

Om ook de andere kant van de ui in beeld te brengen, moet de ui gedraaid worden. Dat gebeurt tussen de beide camera units in. De aankomende band kantelt de cups, zodat de uien in de cups van de naast lopende band tuimelen. De cups van deze band zijn dicht omdat nu niet meer door de ui gemeten hoeft te worden. Een meelopende blauwe band voorkomt dat de uien bij het kantelen van de band vallen. Nu de uien zijn omgedraaid kan de andere kant van de ui in de volgende camera unit in beeld gebracht worden.

De uien komen vanaf de opvoerband in twee V-vormige transportbanden om de uien op een lijn te krijgen. Vanaf deze banden komen de uien op de cups van de detectiebanden. Op de achtergrond de retourband die doorloopt tot aan het eind van de machine. Op deze band komen de uien die dubbel liggen of niet gedetecteerd konden worden; deze krijgen een herkansing.

De detectieband bestaat uit kantelbare komvormige cups met plaats voor 1 ui per cup. Onderin de cup zit een gat voor de NIR-detectie. Dubbel liggende uien vallen eraf en gaan naar de retourband.

In de controlekamer wordt het sorteerproces gecontroleerd en zo nodig aangepast. Jim Hoogzand neemt van tijd tot tijd poolshoogte. Samen met zijn vader Kees runt hij het zaadbedrijf.

Uienzaadbedrijf Hoza in Oudenhoorn (Z-H.) investeerde in een optische sorteerlijn om de kwaliteit van hun uien van de selectievelden te optimaliseren en zodoende de kwaliteit van het zaad nog verder te verbeteren. Foto's: Anton Dingemanse

De uien zijn nu gedetecteerd en gaan naar de verdeellijn. Links het retourpunt van de eerste aanvoerband. De gaten onderin de cups van deze band goed te zien.

Nu gaan de uien door de NIR-detectie. Elke ui wordt hier door speciale halogeenlampen beschenen, waarbij alleen het infrarode deel van belang is. Dit spectrum gaat door de gehele ui en door het gat onderin de cup en wordt opgevangen door de lens van de NIR-module.

Zo worden de uien drie keer bekeken. Eerst doorgelicht, dan met drie camera's per zijde aan beide kanten. Duidelijk is te zien dat er veel zorg wordt besteed aan stofafzuiging. Stof op camer's en sensoren beïnvloedt de detectiekwaliteit negatief en is op den duur funest voor de apparatuur.

Het NIR-lenzenstelsel onder de detectieband zendt per ui de gemeten waarden via glasvezelkabel naar de spectrometer in deze unit en beoordeelt de inwendige kwaliteit van de ui. Dit bepaalt of een ui al dan niet geschikt is voor de zaadproductie.

Een volgende kist met uien gaat in de kantelaar en via de opvoerband het sorteertraject in. De uien van de selectievelden worden twee keer gesorteerd. De eerste keer enige tijd nadat ze zijn geraapt en de tweede keer kort voor ze op transport gaan naar Zuid-Frankrijk om geplant te worden.

Langs de verdeellijn staan de kisten voor de afzonderlijke maten en afgekeurde uien. De afgekeurde uien komen in de eerste kist. Dan is er een kist voor wel goed maar afwijkende kleur. Het gaat hier wel om uien voor vermeerdering. Voor vermeerdering worden alleen uien in de maat 50 tot 80 gebruikt. Die gaan in de achterste kisten. Onder- en bovenmaat gaat naar de handel.

Beheer
WP Admin