Teler heeft minder onderhandelingsruimte

De invloed van telers bij de totstandkoming van beursprijzen is tanende.

Komend seizoen blijven Goes en Emmeloord elk op dezelfde wijze noteren als afgelopen jaar. Emmeloord (LNCN) splitste eind 2014 onder druk van de fritesfabrikanten zijn fritesaardappelnotering in twee categorieën. De fabrikanten vonden dat de enkele transacties van dure aardappelen geen recht deden aan de werkelijke prijs.

Twee categorieën

Categorie 1 is nu de fritesaardappelnotering voor Nederland, België en Duitsland, categorie 2 is de notering voor overige bestemmingen. De onderkant van de notering is de prijs van de bulkaardappelen, zoals Fontane. De bovenkant is van kwaliteitsaardappelen als Agria, Markies en Innovator voor bestemmingen verder weg. Goes hield vast aan de oude wijze van noteren, waarna de fabrikanten zich distantieerden van Goes.

De balans opmaken

Na één jaar noteren kunnen we de balans opmaken. Belgapom, met alleen inbreng van fabrikanten, noteerde afgelopen jaar gemiddeld € 2,95 per 100 kilo, Goes € 5,35, Emmeloord categorie 1 € 4,35 en Emmeloord categorie 2 € 5,97.

Verkooponderhandelingen

Neem een vrije teler met perfecte Agria’s. Bij verkooponderhandelingen vorig jaar kon hij zijn kwaliteitsaardappelen gelijkstellen aan de bovenkant van de notering, zoals in Goes nog steeds gebeurt. De Agria’s waren exportgeschikt, maar veel telers verkopen ze toch liever aan bekende afnemers dichtbij. Fritesfabrikanten hoeven met de Emmeloord-notering minder diep in de buidel te tasten. Ze betalen de categorie 1-prijs, ook al is de partij categorie 2-waardig. De teler kan de hogere categorie 2-prijs beuren, maar dan moet hij ze ook daadwerkelijk aan zo’n afnemer verkopen. Goes, met alleen inbreng van telers, wordt nu door fabrikanten genegeerd, en Belgapom is sowieso een fabrikantennotering.

Rekening houden met kwaliteit

Conclusie: een teler heeft nu minder onderhandelingsruimte. Er zijn valide argumenten voor het onderverdelen in categorie 1 en 2, maar eerlijker zou zijn dat in deze categorieën ook rekening wordt gehouden met de kwaliteit en niet alleen met de bestemming.