AkkerbouwOpinie

Strooi niet zinloos fosfaat maar koester bodem

Wie meer fosfaat afvoert, moet meer mogen bemesten, zegt men. Klopt dat wel? Nee, dus. Veel boeren vragen te veel van hun bodem. Als je beter voor je bodem bent, is er plenty fosfaat.

Een dikke maand na het bericht over de alarmerende bodemsituatie in Flevoland komt er een tegenreactie. Volgens onderzoeksbureau BLGG kachelt de hoeveelheid beschikbaar fosfaat de afgelopen jaren steeds verder achteruit. Het fosfaatgehalte is teruggelopen op 53 procent van de percelen en als we de statistische welvoeglijkheid laten varen, wel op 80 procent. De conclusie is nu dat de bodemvruchtbaarheid niet afneemt door roofbouw, maar door een te lage fosfaattoestand, ten gevolge van te strenge normen. Als we de geruchten mogen geloven, tenminste.

Kamervragen over fosfaattoestand en ‘strenge regels’

De lage fosfaattoestand zou dus het probleem zijn. CDA-Tweede Kamerlid Jaco Geurts stelde vragen in die richting aan staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken, onze hoofdredacteur hees de stormbal (‘Fosfaatalarm!’) en op een boerenforum, onlangs, eisten boeren ‘meer ruimte voor bemesten op maat’.

[([002_rb-image-2656359.jpeg]:inzetgroot)]

 

Fosfaatnorm niet het probleem, als je ziet hoe boeren werken

Mijn eerste reactie op het BLGG-onderzoek was een heel andere. Als boeren zo op het scherp van de snede hun land bebouwen, met veel rooivruchten en nauwelijks rustgewassen, en met zware machines en chemie, dan is de fosfaatnorm niet het probleem. De planten kúnnen niet eens bij het fosfaat, ook al zit de grond er stampvol mee (en dat zit-ie). Op een zwaar belaste bodem ben je genoodzaakt de grond rond de plant tot in het extreme te bemesten, omdat de plant het niet meer op eigen kracht kan opzoeken.

Extreme bemesting van tegenwoordig geen oplossing

Maar zo’n extreme bemesting is natuurlijk geen oplossing. Het is alsof je een verstopte wc wil fiksen door vaker door te trekken. Als je nu eens eerst die bodem wat beter behandelt door minder woeste bouwplannen, lost het probleem van de teruggang van de bodemvruchtbaarheid zich veel duurzamer op.

Op goede biologische grond geen negatief P-effect

Er is nog meer aan de hand. Uit andere onderzoeken blijkt dat op goede biologische grond geen sprake is van enig negatief P-effect, hooguit tijdelijk bij een droog en koud voorjaar. Bovendien blijkt er zoiets te bestaan als ‘luxeconsumptie’ van fosfor. Hoe meer fosfaat je erop gooit, hoe groter de afvoer, terwijl de kilo’s product gelijk blijven.

‘Hoe meer fosfaat je erop gooit, hoe groter de afvoer, terwijl de kilo’s product gelijk blijven.’

Veel fosfaat strooien mogelijk zinloos

Als dit verschijnsel ook geldt voor gangbare percelen, heeft veel fosfaat strooien geen enkele zin. Je voert alleen meer fosfaat af zonder financieel resultaat. Het is alsof je probeert de visstand te verhogen door meer water in zee te kiepen.

Enorm veel fosfaat, maar bodemleven moet dat beschikbaar maken

Het probleem zit hem in het woordje ‘beschikbaar’. Dat betekent hier: direct opneembaar fosfaat. In feite is er enorm veel beschikbaar, maar het bodemleven moet ervoor zorgen dat het fosfaat uit deze enorme voorraad voor de plant opneembaar wordt. De gemiddelde landbouwgrond voldoet kennelijk niet aan die voorwaarde.

Die conclusie kun je denk ik ook uit het BLGG-­onderzoek trekken.

Beheer
WP Admin