Kritieke aardappelprijs

Vasteprijscontracten ontlopen elkaar weinig. De kritieke aardappelprijs kan helpen bij de precieze afzetstrategie.

Fritesfabrieken staan weer op de stoep met de aardappelcontracten. Veel telers zullen die net als voorgaande jaren vrijwel ongezien ondertekenen. Zelfs naar de prijs of prijsopbouw blijken ze vaak nauwelijks te kijken.

Waarom zouden ze ook? Invloed heb je er niet op en door de bank genomen zijn de contractprijzen bij de vier fabrieken hetzelfde. Ze betalen allen wat meer voor de betere rassen, die ze graag tot ver in juni geleverd krijgen. Voor Innovator en Agria gelden de beste prijzen en investeringen in mechanische koeling renderen intussen ook voor fritesaardappelen. De verschillen zijn marginaal, zo blijkt uit bestudering van de prijscontracten van Farm Frites, LambWeston, McCain en Aviko. Voor de betere rassen komt er ruwweg een kwart cent per kilo bij. Het is allemaal niet zo spannend.

Alleen zou daarmee voor de teler de kous niet af moeten zijn. Er is meer dan alleen de contractprijs. De wetenschap dat de vrije markt gemiddeld een betere prijs oplevert dan die in contracten, zou toch een reden moeten zijn serieus te overwegen om maximaal op de vrije markt te verkopen, al dan niet in poolverband. Wie het risico van een paar slechte jaren kan dragen, beurt over een reeks van jaren uiteindelijk het meest op de vrije markt.

Om vrij snel te kunnen zien welk prijsrisico je je als teler kunt veroorloven, is veel te zeggen voor het kengetal kritieke aardappelprijs. Welke prijs heeft een akkerbouwer nodig om ten minste de rekeningen te kunnen betalen? In de veehouderij zijn de kritieke melkprijs en de kritieke vlees- en biggenprijs belangrijke instrumenten.

In de akkerbouw is het ingewikkelder, want er zijn verschillende gewassen en opbrengsten die van jaar tot jaar behoorlijk kunnen verschillen. Toch is er wel iets voor te zeggen om, liefst samen met wat collega’s, bij verschillende opbrengsten de kritieke aardappelprijs te berekenen en aan de hand van de uitkomst de individuele afzetstrategie fijn te slijpen.