Bacteriegevaar komt hoger op teeltagenda

De Europese Commissie vindt dat Nederland nog niet genoeg controleert op hygiëne op de teeltbedrijven. De controle op bacterierisico schiet tekort.

Microbiologie lijkt een steeds groter onderwerp te worden in de teelt. Dat was het al toen GlobalGap dit najaar het gebruik van dierlijke mest aan banden legde. De supermarkten gaan nu akkoord met een uitstel van de regels voor dierlijke mest, maar de Europese Commissie (EC) vindt dat Nederland nog niet genoeg controleert op hygiëne op de teeltbedrijven. Nederland ligt vanwege zijn positie in de internationale handel, onder het vergrootglas bij het directoraat gezondheid en voedselveiligheid van de EC.

Hygiëneregels niet altijd opgevolgd

Europese inspecteurs bezochten maart dit jaar vier teeltbedrijven in Nederland: twee fruit- en twee groentebedrijven met moderne kassen. De geoogste producten werden op de bedrijven verpakt, soms gewassen en naar de veiling getransporteerd. Wat bleek: de bedrijven werden wel periodiek door de NVWA bezocht, maar de inspecteurs keken alleen naar gewasbeschermingsmiddelen en niet naar de bacterierisico’s of andere hygiënepunten. Ook constateerden de onderzoekers dat de bedrijven het personeel wel trainde op hygiëne, maar dat de regels niet altijd werden opgevolgd. De inspecteurs keken raar op toen het personeel na de theepauze aan de slag ging zonder de handen te wassen.

NVWA moet beleid zelf inzetten

Volgens het rapport van de inspecteurs leunt Nederland sterk op particuliere inspecties. In GlobalGap versie 5 zijn de teelteisen voor microbiologie aangescherpt. Probleem is wel dat pas medio 2017 alle bedrijven door GlobalGap zijn geïnspecteerd. De NVWA laat dit dus over aan de markt. Wel prikkelt de NVWA partijen als GlobalGap, door de certificaten te controleren in een ketenborgingstraject. Daar heeft de Europese Commissie nu geen boodschap aan, blijkt uit het rapport. De NVWA moet dus vanaf januari zelf beleid op de teeltbedrijven inzetten, om het Europese voedselveiligheidsbeleid in te vullen.

Voor kiemgroentetelers gebeurt dat al. De NVWA komt regelmatig op deze bedrijven, vanwege de risico’s op besmetting. De NVWA wil eigenlijk alle kiemgroentebedrijven driemaal per jaar controleren.

Zo werkt de NVWA dus risicogericht aan controle op de bedrijven waar dat het meest nodig is. Voor wat het waard is: De Europese Commissie vindt dat te weinig overtredingen worden aangetroffen in dit kanaal.

Risicogerichte aanpak

GlobalGap heeft ook een risicogerichte aanpak. De teeltbedrijven die voor verwerkers produceren waren al uitgesloten van de dierlijke mesteisen. Die producten worden verhit of anderszins gereinigd. De telers voor de versmarkt krijgen meer tijd om met mestverwerkers te zoeken naar oplossingen om dierlijke mest onschadelijk te maken, voor gebruik in de groenteteelt. De organisatie gaat een deskundigencomité samenstellen die gaat onderzoeken welke bewerking van mest voldoende zekerheid geeft om veilig groente te telen.