Uiensorteerders concurreren elkaar kapot

Uiensorterend Nederland heeft het zwaar. De onderlinge strijd is al jarenlang moordend en bedrijven bezwijken onder de dunne marges.

Onlangs was het uienverwerker Oomen Agro waarvoor het doek viel. Meerderen gingen dit bedrijf voor; volgens een marktkenner viel dit jaar al voor acht uiensorteerders het doek. In een verklaring geeft de directie van Oomen Agro aan dat het in de problemen kwam door de smalle marges en toegenomen sorteercapaciteit. Wanbetaling en een oplichtingszaak deden Oomen Agro definitief de das om. Nadere toelichting wil eigenaar Jac Oomen nu niet geven. Tekenend voor de sector is het wel.

Doordat te veel sorteerders in dezelfde vijver van uienaanbieders moeten vissen, concurreren ze elkaar kapot. Dat is al jaren aan de gang. De sorteerderbedrijven groeien zoveel ze kunnen en de verwerkingslijnen moeten maximaal draaien voor een zo laag mogelijke kostprijs. De capaciteit van de sorteerders in Nederland is zo’n 35.000 ton per week, terwijl gemiddeld nog geen 20.000 ton weggaat. De nood om uien in te kopen is zo groot dat er geen ruimte is voor speculatie, wat een prijsopdrijvend effect heeft.

Maar meer factoren spelen een rol. Zo is de uienhandel – vooral dankzij internet – veel transparanter dan een jaar of vijftien geleden, waardoor de handel minder vat heeft op de prijsvorming. Daarnaast is er sprake van steeds meer ketenverkorting om kosten te drukken; sorteerders pakken de export erbij, met alle risico’s van dien. Er gaan grotere bedragen in een bedrijf om en wanbetaling of uitstel van betaling is in de vrije uiensector niet ongebruikelijk. Die lasten moet een bedrijf maar kunnen dragen.

Ook in de uiensorterende sector gaat de schaalvergroting dus door. Minder verwerkers doen meer in een steeds transparantere markt.

Kansen zijn er zeker ook in de uienhandel. Niet alleen het Nederlandse areaal uien groeit, en daarmee de aanvoer- en inkoopmogelijkheden, ook de wereldwijde consumptie en het aantal exportbestemmingen nemen toe.

In alle uithoeken van de wereld kennen klanten de kwaliteit van uien. Met minder wordt geen genoegen genomen. De klant betaalt en bepaalt. Uien sorteren is meer dan volumes erdoor jassen. Een sorteerder moet zijn plek in de markt, bijna volledig export, blijvend verdienen door een eigen product aan te bieden met niet alleen de beste prijs, maar ook een constant goede kwaliteit. Sorteren en exporteren is een topsport geworden en wie onvoldoende fit is, valt af.